Dziś Światowy Dzień Ziemi – znakomita okazja do zadumy, dyskusji i wszelkiego rodzaju ekologicznego aktywizmu. Ciekawi Was jak ekologia przenika się z polską sceną muzyczną?
Stanęliśmy, jako ludzkość, przed wielkim wyzwaniem, mającym na celu powstrzymanie druzgocących zmian klimatycznych. W tej walce liczą się każde, nawet małe gesty. Niektórzy z nas dobrze o tym wiedzą, inni wciąż jeszcze nie dostrzegają zagrożenia, bo nie zapukało ono bezpośrednio do ich drzwi. Postanowiliśmy pokazać Wam kilka przykładów, jak polscy muzycy wspierają ochronę środowiska.
cover fot. Karol Łakomiec/z klipu Matylda
Dezerter
Legenda polskiego punka w walce o drzewa wyprzedziła swoje czasy. Formacja już w 1994 roku krzyczała w swoim protest-songu: “jest w tym jakiś ponury symbol, że człowiek rozumny właśnie z drewna, a nie z plastiku produkuje trumny”. Troska o przyrodę towarzyszyła grupie od początku działalności, czyli od lat ‘80. Wtedy jednak – jak mówi współzałożyciel, Krzysztof Grabowski – “nie były respektowane nawet prawa ludzi, więc nie było sensu zajmować się prawami zwierząt”. Przez lata grupa współpracowała z wieloma organizacjami pro-zwierzęcymi i chętnie występowała w szczytnych celach, jak np. obrona lasów Abramowskich.
Martwe drzewo nie oddycha już dla nas
Po prostu się przewraca zupełnie bez krzyku
I wszystkim się wydaje że nie ma problemu
Bo nie skarży się i umiera po cichu
Martyna Jakubowicz
“Nie ma już drzew, dziś obejrzysz je w muzeum” – śpiewała w 2013 roku polska bluesmanka. Jej Duża żółta taksówka to reinterpretacja słynnego hitu Joni Mitchell, w którym padają ponadczasowe refleksje o Hawajach, jako “zabetonowanym raju”. W przypadku rodzimej artystki na zmianę perspektywy miała wpływ przeprowadzka na wieś. Bliżej natury lepiej zrozumiała, że “to system zamknięty, w którym wszystko do czegoś służy i nic się nie marnuje”.
“Chcemy żyć wygodnie, mieć dużo wszystkiego, kupować w sklepach pełnych jedzenia. To nie ważne, że ono się psuje i trzeba je wyrzucać – ważny jest nasz komfort psychiczny i zaspokojenie wszelkich potrzeb” – dodaje.
Vienio
Pamiętacie newsy o ogromnej wyspie śmieci, która dryfuje po Pacyfiku? Jej wielkość to pięciokrotność powierzchni naszego kraju. To działa na wyobraźnię i ta apokaliptyczna wizja musiała mocno udzielić się Vieniowi. W 2019 raper słynnej Molesty Ewenementu wspólnie z Noizz i WWF Polska zwołał konferencję pod hasłem #WarstwaPlastiku. Wydarzeniu towarzyszyła premiera singla o tej samej nazwie, w którym gościnnie udzielił się Paprodziad z grupy Łąki Łan. Za sprawą niepokojącego klipu, muzycy zwracali uwagę na problem nadprodukcji tworzyw sztucznych i ich nieefektywnego przetwarzania.
Łąki Łan
Zespół Łąki Łan to swoisty ekologiczno-filozoficzno-muzyczny fenomen, zbudowany na kulcie przyrody i dorobku Jamesa Lovelocka – brytyjskiego biologa, twórcy hipotezy Gai. Lider grupy, zwany Paprodziadem, podobnie do Lovelocka, uważa, że “wszyscy jesteśmy jednym organizmem”. Naprawdę szczerze Wam życzymy, byście znaleźli sobie kogoś, kto będzie mówił o Was z taką pasją, z jaką Paprodziad mówi o swojej relacji z Żywym Leśnym Królestwem… to znaczy lasem.
Lubię do lasu iść sobie na spaca
Lasu doradza mi lasu nawraca
Lubię na polane się wbić z dala
Polana myśli rozwiane scala
Dawid Podsiadło
Dawid zdążył nas przyzwyczaić do tego, że nie boi się zabierać głosu w ważnych sprawach i że robi to zawsze w przemyślany sposób. Na głośno komentowanym koncercie dla wypełnionego po brzegi PGE Narodowego, znalazł 2 minuty na specjalny apel do 60-tysięcznej publiczności:
„Wiem, że przez to, co robię mam dostęp do wielu waszych przemyśleń i chciałbym, żebyśmy razem teraz pomyśleli na temat tego, w jakim miejscu jest nasza planeta. Wiem, że wiecie, że to jest trzecia planeta od Słońca. I wiem też, że wielu z was słyszało o tym, że robi się tutaj odrobinę zbyt ciepło, zmiany klimatyczne, bardzo niebezpieczne, które są wynikiem bezpośrednim naszych działań, naszego przemysłu, nadprodukcji i tak naprawdę jest to ostatni moment, żeby jakoś to spowolnić i być może jeszcze zatrzymać, chociaż niektórych zmian nie cofniemy i nie przywrócimy do życia niektórych gatunków zwierząt, ale moja jedna prośba do was to jest, żeby po prostu żebyście świadomi tego, co się dzieje: nie ignorujcie tego tematu, szukajcie informacji – mamy teraz bardzo łatwy dostęp do wielu artykułów, do prac naukowych od ludzi, którzy się tym zajmują przez całe życie na co dzień i mogą bardzo precyzyjnie powiedzieć o tym, jakie zmiany są, jakie są ich konsekwencje i skorzystajmy z tego. Oglądanie kotków jest mega słodkie i to jest super, ale warto też skorzystać z internetu, żeby się czegoś dowiedzieć, wykorzystać tą wiedzę, zaangażować się w jakieś działania, zebrać się w grupę, ponieważ o ile łatwo ignorować jest jednego człowieka, tak dużo trudniej ignorować jest masę. A ludzi jest bardzo dużo i możemy zrobić bardzo wiele. Nasza aktywność tera może mieć ogromne przełożenie na to, co się wydarzy w przyszłości. To może „być albo nie być” naszych wnuków, prawnuków. Żeby też doczekali i mieli tak spokojne i ładne życie jak wielu z nas dzisiaj tutaj. Niech idą na koncert artystów, których lubią. A jak nie będzie planety, to znaczy ludzi, to nie będzie koncertów.„
Elektryczne Gitary x Greenpeace Polska
Takiego crossoveru raczej nikt się nie spodziewał. W listopadzie 2019 roku zespół Jakuba Sienkiewicza wypuścił ekologiczny manifest – singiel Najwyższa pora. Piosenkę ilustrują m.in. fragmenty filmów edukacyjnych udostępnione przez organizację Greenpeace Polska.
PS. Basista zespołu i autor piosenki, Piotr Łojek, wywalczył nowe pojemniki na odpady na warszawskiej Kępie Potockiej. Brawo!
Kwiat Jabłoni
Zdolne dzieci Kuby Sienkiewicza – Jacek i Kasia – podkreślają w wywiadach, że ekologia jest dla nich równie istotna, jak muzyka. I trzeba przyznać, że za tymi słowami idą konkretne czyny. Duet wystąpił podczas zeszłorocznego Młodzieżowego Strajku Klimatycznego, wydał płytę całkowicie pozbawioną plastikowych elementów, na scenie piją wyłącznie ze szkła, muzycy zrezygnowali też z mięsa. W lipcu 2019 roku zaangażowali się w akcję #artyścisprzątająświat i wraz z fanami oczyścili lasek przy Warszawie Wschodniej.
Natalia Przybysz
Jak zrobić maksymalnie ekologiczny krążek? Od razu mówimy – nie jest to łatwe, ani tanie. Zadania tego podjęła się Natalia Przybysz, wraz ze swoim wydawcą – wytwórnią Kayax, a także tłocznią WMFono. Efekt ich pracy jest imponujący. To niezadrukowany, przezroczysty album CD, wykonany z recyklingowanych surowców, z płytą o zredukowanej do absolutnego minimum ilości aluminium. Poza serią kompaktów, wydano także eko-winyle. Zobaczcie, jak wyglądał proces ich powstawania:
Kamp!
Don’t Clap Hands – pierwszy environmental song w dorobku Kampu zwiastował zmianę podejścia. Singiel promował album DARE, który na sklepowych półkach wyróżniał się ekologicznymi opakowaniami.
“Nie są piękne i mogą być bardziej łamliwe, ale jesteśmy z nich bardzo dumni”.
PRO8L3M x WWF
Jeszcze w temacie wielkich ekologiczno-muzycznych crossoverów: Oskar i Steez83 zaskoczyli nas rok temu zaangażowanym numerem VI katastrofa, napisanym na podstawie raportu WWF i BCG – 2050 Polska Dla Pokoleń. Singiel służył nagłośnieniu największych wyzwań współczesności i duetowi udało się to zrobić unikając moralizatorstwa: “Nie jestem osobą, która chodzi na pikiety i krzyczy „nie wyrzucaj, nie rób itd..”, ale po prostu nie wyrzucam, staram się nie kupować plastików, nie korzystam ze słomek itd. Wiadomo pewnie popełniam błędy, ale staram się żyć w taki sposób, który uważam za słuszny. Jeśli mogę zrobić taki kawałek, to robię.” (Oskar w wywiadzie dla noizz.pl).
Ważne tylko to, gdzie wzrok sięga
Już nie będzie jak wcześniej
Jedyne, co się liczy, to penga
Smutek będzie trwał wiecznie
Pamiętajcie, że profilaktyka, higiena i przestrzeganie zasad w kontaktach międzyludzkich to teraz bardzo istotne sprawy. Poniżej przeklejamy Wam ważną informację:
– często i dokładnie myj ręce, używając mydła i wody
– kiedy kaszlesz lub kichasz, zakrywaj usta i nos – najlepiej chusteczką lub rękawem
– zachowaj co najmniej 1.5 metra odległości od osób, które kaszlą i kichają
– unikaj dużych zgromadzeń i skupisk ludzkich. Stosuj się do zaleceń i komunikatów dotyczących przeciwdziałania koronawirusowi
Jeśli masz objawy lub kontakt z osobą zakażoną, powiadom o tym telefonicznie stację sanitarno-epidemiologiczną pod numerem 800-190-590
Nie panikujcie, uważajcie!
