Nie możemy patrzeć obojętnie na to, co dzieje się obecnie w Stanach Zjednoczonych. Protesty i manifestacje, które mają teraz miejsce w USA są pokłosiem brutalnego morderstwa George’a Floyda przez funkcjonariusza policji.
Nie było, nie ma i nigdy nie będzie zgody na takie zachowania. Rozmowa na temat tego, jak rasizm i opresja w stosunku do Afroamerykanów trawi USA to rozmowa na wiele godzin, na wiele trudnych wątków. Widząc to, co dzieje się na ulicach Minneapolis, Dallas, Waszyngtonu czy Los Angeles my, biali, powinniśmy wspierać czarnoskórych Amerykanów na tyle, na ile tylko możemy. Milczenie i brak okazywania solidarności jest stawaniem po stronie oprawców.
Jedną z form pomocy i edukacji może być m.in. szerzenie informacji o książkach, z których można czerpać wiedzę na temat rasizmu, segregacji rasowej, przemocy wobec Afroamerykanów, ciągnących się do teraz tematów związanych z niewolnictwem czy innymi formami nadużywania prawa w stosunku do ludzi o innym kolorze skóry. Morderstwo George’a Floyda to nieodosobniona sytuacja, niestety, ale przemoc wobec czarnoskórych jest w USA na porządku dziennym. Dlatego też przedstawiamy Wam 10 książek, które na pewno poszerzą horyzonty i pozwolą zrozumieć sytuację, w jakiej znajdują się od lat miliony ludzi.
James Baldwin Zapiski syna tego kraju
Pierwsze polskie wydanie esejów wybitnego pisarza Jamesa Baldwina. Możecie go kojarzyć ze słynnych powieści Gdyby ulica Beale umiała mówić (polecamy też film Barry’ego Jenkinsa na jej podstawie) czy Inny kraj. Wydane pierwotnie w 1955 roku eseje i manifesty ukazały się rok temu nakładem Wydawnictwa Karakter. Minęło prawie 70 lat, a problemy poruszane przez Baldwina wciąż aktualne. Jak długo jeszcze?
Reni Eddo-Lodge Dlaczego nie rozmawiam już z białymi o kolorze skóry
Zaczęło się od wpisu na Facebooku, który Reni Eddo-Lodge opublikowała na swojej tablicy w 2014 roku. Wymowny tytuł eseju wydaje się być niezwykle aktualny, bo przecież ile osób o białym kolorze skóry nie potrafi zrozumieć sensu walki czarnoskórych o swoje prawa, ile nie potrafi zrozumieć tego, dlaczego obecne protesty są tak ważne, nie potrafi zrozumieć, jakie to uczucie żyć w permanentnym strachu i w cieniu rasistowskich obelg?
Colson Whitehead – Kolej podziemna
Tym razem czas na fabułę i książkę Colsona Whiteheada, za którą amerykański pisarz dostał swoją pierwszą Nagrodę Pulitzera (drugą otrzymał w tym roku za Miedziaki). Kolej podziemna to powieść przygodowa, której akcja toczy się w czasach niewolnictwa i przedstawia historię Cory, która postanawia uciec od swojego właściciela. Whitehead znakomicie portretuje kolejne kręgi niewolniczego piekła, współczesna klasyka.
Toni Morrison Umiłowana
Historia niewolnicy, która po ucieczce z farmy w Kentucky nie może wyzwolić się od fizycznego i psychicznego piętna. To opowieść o morderstwie, winie i duchach, ale przede wszystkim próba odmalowania skomplikowanej spuścizny, z jaką mierzą się Afroamerykanie. Ubrana w intensywną, momentami poetycką prozę, narracja nie stroni od brutalności. Książka zdobyła Nagrodę Pulitzera i umocniła pozycję pisarki, którą 6 lat później nagrodzono Literacką Nagrodą Nobla. (Jagoda Gawliczek)
Jill Leovy Wszyscy wiedzą. O zabójstwach czarnych w Ameryce
W serii amerykańskiej Wydawnictwa Czarnego znajdziecie wiele wartościowych książek, a jedną z nich jest bez wątpienia reportaż Jill Leovy. Opowiada o śledztwie białego detektywa Johna Skaggsa związanym z zabójstwem czarnoskórego chłopaka Dovona Harrisa. Światełko w tunelu?
Katarzyna Surmiak-Domańska Ku Klux Klan. Tu mieszka miłość
Wydana w 2015 roku książka będąca wiwisekcją Ku Klux Klanu. Autorka reportażu przedostała się bezpośrednio do struktur organizacji, rozmawiała z ludźmi o wysokich stanowiskach w KKK i próbowała zrozumieć, dlaczego ta rasistowska klika ma się w USA tak dobrze, działa legalnie i ma oddanych zwolenników.
Angie Thomas The Hate U Give
Przyznajemy, że zdarza nam się wzdrygać na dźwięk słowa “bestseller”, ale w tym przypadku wcale nie oznacza to słabej jakości. Historia szesnastoletniej Starr Carter, która była świadkiem zabójstwa swojego przyjaciela przez policjanta. Brzmi znajomo? No właśnie. Głośna książka Angie Thomas doczekała się również ekranizacji, a film o tym samym tytule wyreżyserował George Tillman Jr.
Frantz Fanon Wyklęty lud ziemi
Książka francuskiego psychiatry i filozofa została napisana w 1961 roku i porusza tematy związane z postkolonializmem i rasizmem. Na dzieła Fanona powoływali się m.in. Malcolm X, Amiri Baraka, Homi Bhabha, Edward Said czy ruch Black Power. To chyba wystarczająca rekomendacja.
Paul Beatty Sprzedawczyk
Jedyny Booker w naszym zestawieniu to szeroko komentowana powieść Paula Beatty’ego. Bez zdradzania treści i bez spojlerów – mamy tutaj zabójstwo przez policjanta, mamy obraz Los Angeles, mamy afroamerykańską społeczność i kulturę, mamy niewolnictwo i uwypuklone wady systemu. Must read.
Jesmyn Ward Śpiewajcie, z prochów, śpiewajcie
Ward jest uważana za jedną z najciekawszych i najsolidniejszych pisarek obecnych czasów. Większy rozgłos zyskała w 2011 roku, kiedy to ukazała się jej powieść Zbieranie kości, za którą dostała swoją pierwszą National Book Award. Drugą, w 2017 roku, dostała właśnie za Śpiewajcie, z prochów, śpiewajcie. Po raz kolejny dostajemy znakomicie opowiedzianą historie, z której wylewają się na wierzch problemy rasizmu, niewolnictwa czy wadliwego amerykańskiego systemu.
Pamiętajcie, że profilaktyka, higiena i przestrzeganie zasad w kontaktach międzyludzkich to nadal bardzo istotne sprawy:
– często i dokładnie myj ręce, używając mydła i wody
– kiedy kaszlesz lub kichasz, zakrywaj usta i nos – najlepiej chusteczką lub rękawem
– zachowaj co najmniej 2 metry odległości od innych osób (jeśli nie możesz go zachować, musisz mieć założoną maseczkę)
– obowiązek noszenia maseczek nadal obowiązuje w środkach transportu publicznego, sklepach, kościołach, urzędach czy muzeach
– unikaj skupisk ludzkich. Stosuj się do zaleceń i komunikatów dotyczących przeciwdziałania koronawirusowi
– ładna pogoda i wysoka temperatura nie oznaczają, że pandemia koronawirusa się skończyła
Jeśli masz objawy lub kontakt z osobą zakażoną, powiadom o tym telefonicznie stację sanitarno-epidemiologiczną pod numerem 800-190-590
