„Sen (Łóżko)” Fridy Kahlo najdroższym w historii obrazem namalowanym przez kobietę. Ile kosztował?

Na autoportrecie Meksykanki zobaczymy, jak leży na łóżku piętrowym tuż pod szkieletem. Surrealistyczna praca powstała w 1940 roku, gdy pogarszał się jej stan zdrowia.

Miano najdrożej sprzedanego obrazu w historii należy do Zbawiciela świata Leonarda da Vinci. Podobiznę Jezusa udzielającego błogosławieństwa sprzedano za niebagatelną sumę 450,3 mln dolarów. Druga w kolejności praca, abstrakcjonistyczne Interchange Willema de Kooninga, trafiła w ręce Kennetha C. Griffina za 300 mln dolarów. Na ociekającym złotem podium zmieścili się także Gracze w karty Paula Cézanne’a. Książę Kataru kupił płótno za ćwierć miliarda dolarów.

Płeć artysty ma znaczenie

Gdy spojrzymy na te i inne rekordowe obrazy, szybko dostrzeżemy pewną prawidłowość. Wszystkie zostały namalowane przez mężczyzn, co potwierdza, że zmaskulinizowanie sztuki znajduje odzwierciedlenie w przypisywanej jej większej wartości. Najdroższym obrazem pędzla kobiety przez wiele lat było Jimson Weed/White Flower No. 1 Georgii O’Keeffe. Choć kosztowało 44,4 mln dolarów, to ostatecznie dziesięć (!) razy mniejsza kwota niż w przypadku Zbawiciela świata.

Rury, trzewia, infrastruktury oporu. Kuratorka Julia Bryan-Wilson o wystawie Miasto kobiet w warszawskim Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Różnica między rekordzistami nieco zmalała w ubiegłym tygodniu. 20 listopada w nowojorskim Sotheby’s odbyła się aukcja Exquisite Corpus Evening Auction, w trakcie której pod młotek poszły prace słynnych surrealistów. Jedną z nich był autoportret Sen (Łóżko) Fridy Kahlo. Szacowano, że zostanie sprzedany nawet za 60 mln dolarów. Eksperci nie pomylili się tak bardzo – po zażartej czterominutowej licytacji osiągnął bowiem cenę 54,7 mln dolarów. Nazwiska nabywcy nie podano na razie do publicznej wiadomości.

Sen (Łóżko): Oko w oko ze śmiercią

Skąpany w poetyce snu obraz powstał w 1940 roku, w szczególnym momencie dla całego świata, nad którym unosiło się widmo II wojny światowej. W życiu samej Kahlo doszło do równie wielu perturbacji. Powikłania po polio i wypadku autobusowym mocniej dawały jej się we znaki. Codzienne smutki topiła w coraz większych dawkach alkoholu. Dotarła do niej informacja o zamordowaniu jej przelotnego kochanka Lwa Trockiego, a kilka miesięcy później ponownie poślubiła malarza Diego Riverę. Namalowanie siebie samej tuż przy szkielecie obłożonym ładunkami wybuchowymi unaocznia, jak często myślała w tych burzliwych okolicznościach o przemijaniu.

– Obraz śmiertelności przedstawiony przez Kahlo w niniejszym dziele nie jest ani teoretyczny, ani odległy. Pozostaje raczej intymny, namacalny i nasycony emocjonalno-duchowymi rejestrami jej doświadczeń – komentują Sen (Łóżko) historycy sztuki z Sotheby’s. Zauważają też, że malarka oswaja go w duchu meksykańskiej kultury, gdzie Dzień Zmarłych (Día de Muertos) niekoniecznie wiąże się ze smutnymi konsolacjami. – Artystka domaga się przestrzeni dla paradygmatu kulturowego, w którym śmierć nie jest ani tabu, ani tragiczna, lecz intymna, piękna i trwała – dodają.