Pośród naszych ulubionych jesiennych lektur wybraliśmy pozycje amerykańskich autorów i autorek. Choć wszystkie można by zaklasyfikować jako dramat obyczajowy, to każda z nich interpretuje ten gatunek na nowo.
Tegoroczna jesień obfituje w świetne nowości wydawnicze. Uzupełniliśmy domowe księgozbiory w pozycje zarówno klasycznych pisarzy i pisarek, jak i twórców współczesnych. Z zapałem sięgaliśmy po publikacje twórców lokalnych, ale z ciekawością zaglądaliśmy też na rynki zagraniczne. Na szczęście Polska reaguje coraz szybciej, dostarczając czytelnikom jakościowych tłumaczeń literatury obcojęzycznej najwyższej klasy. W dzisiejszej selekcji skupiliśmy się na literaturze amerykańskiej.
Świeży | Nico Walker
Powieść dla czytelników o mocnych nerwach. Nakręcająca się spirala koszmaru nie zatrzymuje się do ostatnich jej stron, wchłaniając całą rzeczywistość. Głównego bohatera poznajemy jako młodego chłopaka. Szaleńczo zakochany, podporządkowuje swoje życie miłości. Drobne rozczarowanie zmusza go do wybrania tragicznej drogi – zaciąga się do wojska i wyjeżdża na misję do Iraku. Po powrocie nawet ramiona dawnej ukochanej i narkotyki nie uleczą zespołu stresu pourazowego. Przemoc czai się wszędzie i nie ma od niej ucieczki.
Jedną z ogromnych zalet polskiego wydania jest fenomenalne tłumaczenie autorstwa Krzysztofa Cieślika. Powieść roi się od wulgaryzmów, ale udało się zachować indywidualny język każdej z postaci, oddający jej pochodzenie i charakter. Inaczej przeklinają członkowie klasy średniej, inaczej uboga studentka, a jeszcze inaczej żołnierze wracający do koszar po krwawej misji. Dzięki uważnej pracy tłumacza jesteśmy w stanie wejść w głąb świata bohaterów i nie czuć spłycenia czy zafałszowania.
Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Poznańskiego.
Moja znikająca połowa | Brit Bennett
Jedna z najbardziej poruszających premier 2020 roku. Historia sióstr bliźniaczek, które mierzą się z własną tożsamością – każda z nich na swój sposób. Podstawowe pytanie brzmi: co oznacza bycie czarną dziewczyną, kiedy Twoja skóra jest mlecznobiała? A wychodząc od niego można spytać: jak dziedzictwo kształtuje naszą tożsamość? Kto decyduje o naszej przynależności? Oczywiście, w latach 50., w których rozgrywa się początek powieści, kto jest równoznaczne z aparatem systemowej opresji, bezlitośnie segregującej społeczeństwo. Ale czy te czasy na pewno przeminęły? Obie siostry rodzą córki, których splecione losy demaskują podziały, pokazują rasowe i klasowe nierówności, wpływające na życiowe wybory jednostek.
W całym tym przygnębieniu i przemocy, przedstawiciele i przedstawicielki najmłodszego pokolenia przynoszą nadzieję na lepsze jutro. Takich książek nam trzeba w 2020 roku – prezentujących zróżnicowanych bohaterów, gdzie mniejszości znajdują swoją reprezentację, czemu nie towarzyszy zbędna atmosfera sensacji. Zamiast kolejny raz tracić czas, na uświadamianie sobie oczywistości i udowadnianie, że normalność nie równa się normatywności, możemy czerpać przyjemność ze śledzenia dynamiki relacji pomiędzy konkretnymi bohaterami.
Książka, przełożona przez Łukasza Błaszczyka, ukazała się nakładem Wydawnictwa Agora.
Wieczór w raju | Lucia Berlin
Lucia Berlin, autorka Wieczoru w raju, dopiero po śmierci zaczęła zdobywać coraz bardziej rosnące uznanie czytelników. W Polsce ukazał się już drugi zbiór jej opowiadań. I choć bohaterkami są tu różnorodne postaci kobiece, zmagające się z wieloma problemami – od rodzicielstwa, osamotnienia, nałogów, po rozczarowanie życiem – w każdej z nich widzimy samą autorkę. Jej bogaty życiorys – m.in. 3 rozwody z charyzmatycznymi partnerami, 4 synów, podróże między Chile, Meksykiem i USA – obfitował w wydarzenia, którymi jest w stanie obdzielić liczne fikcyjne postaci, zapełniające kolejne karty swoich książek. Choć tworzyła od lat 60. niewielu czytelników doceniło wówczas jej kunszt literacki. Tymczasem jest to twórczość wyjątkowa. Sięgając po klasyczne amerykańskie motywy takie jak alkoholizm, przemoc, seksizm czy włóczęgostwo – Berlin opisuje je z niezwykłą lekkością i dowcipem. Nawet gdy zagląda w najmroczniejsze zakamarki, podchodzi do nich, i swoich bohaterów, z niezwykłą czułością i empatią.
Książka w tłumaczeniu Dobromiły Jankowskiej – dobrze znanej wszystkim czytelnikom Wydawnictwa Pauza – ukazała się nakładem Wydawnictwa W.A.B.
Żółty dom | Sarah M. Broom
Tytułowy “żółty dom” należał do Ivory Mae Broom od 1961 roku aż do tragicznego w skutkach huraganu Katrina, który zmiótł go powierzchni ziemi. Opowieść Sarah, jej najmłodszej córki, jest zogniskowana na losach budynku, ale narracja wykracza daleko poza proste kronikarstwo. Tak jak wielopokoleniowa i wielodzietna jest to rodzina (12 dzieci pod jednym dachem!), tak wielowątkowa staje się ta historia. Przynależność rasowa i klasowa, identyfikacja z danym miejscem, systemowa przemoc i marginalizacja, a także pełzający pod każdym tym elementem mniej lub bardziej uświadamiany wstyd – wszystkie one tworzą żywy portret współczesnej Ameryki.
Przed analitycznym spojrzeniem autorki nie uchował się żaden detal – od najczulszych rodzinnych wspomnień po najtrudniejsze emocje. Wszystkie one, rozpisane na pod 400 stronach, pokazują niezwykle kompleksowo życie w Nowym Orleanie. Utopijne projekty urbanistyczne okazują się być kolejnym przejawem dziedziczonych społecznych podziałów, a wiecznie żywy rasizm obecny jest w szokująco zróżnicowanych warunkach życia obywateli.
Poruszająca lektura, która w 2019 zdobyła National Book Award, w Polsce ukazała się w przekładzie Łukasza Błaszczyka nakładem Wydawnictwa Agora.
Calypso | David Sedaris
W prozie Sedarisa jest coś, co sprawia, że czujemy z nim natychmiastową więź, pełną ciepła i sympatii. Calypso to kolejna w jego dorobku powieść autobiograficzna, pełniąca rolę wziernika w intymny świat relacji partnerskich i rodzinnych. Wychodzimy z Davidem na długie spacery, śledzimy losy jego związku z Hugh, uczestniczymy w rozmowach z jego przyjaciółmi. Momentami złośliwe poczucie humoru autora równoważy rzeczywistość pełną czułej bliskości, do której daje nam wstęp. Dzięki temu książka broni się przed zarzutem zbytniej ckliwości. Zanurzenie w tej lekturze jest jak zaproszenie do rozciągnięcia się wygodnie przed kominkiem – ciepło i bezpieczeństwo pozwalają się zrelaksować, strzepując z ramion pył codziennej bieganiny. Za przekład odpowiada Piotr Tarczyński.
Wydawnictwo Filtry to nowość na polskim rynku książkowym. Jego pierwsze dwie publikacje: opisywane przez nas Calypso Sedarisa i porywająca Świetlista republika Andresa Barby to mocne pozycje, które ustawiają Wydawnictwo w zasięgu naszego radaru. Niecierpliwie czekamy na więcej!
