W całej Polsce już od ponad tygodnia trwają różne formy protestu, poprzez które obywatelki i obywatele wyrażają swój sprzeciw wobec zaostrzeniu prawa aborcyjnego oraz różnym formom dyskryminacji. To najlepszy moment na poszerzanie wiedzy o współczesnym feminizmie i jego fundamentach. Sprawdźcie naszą subiektywną selekcję książek, które mówią o byciu kobietą we współczesnym świecie.
Większa wiedza na temat danego zagadnienia, to również krok do rozwinięcia wrażliwości i empatii wobec poruszanych kwestii. Przedstawione poniżej książki kreują przestrzeń przede wszystkim do wspólnego dialogu, pokazując różne oblicza feminizmu.
Czarownice. Niezwyciężona siła kobiet | Mona Chollet
Francusko-szwajcarska dziennikarka przygląda się kształtowaniu postaw emancypacyjnych kobiet. Używa figury czarownicy, żeby zdemaskować systemowe mechanizmy wykluczania, kształtujące kulturę zarówno w przeszłości, jak i współcześnie. Tak jak w przeszłości na stosach płonęły kobiety niezależne, wyzwolone i bezdzietne, tak i obecnie tego typu postaciom świat przygląda się z nieufnością. W kolejnych rozdziałach eseju, autorka przygląda się postawom, jakie przyjmujemy wobec kwestii posiadania dzieci, wieku czy różnym form protestu. Tłumaczenie Sławomir Królak.
Siostra outsiderka | Audre Lorde
Siostra outsiderka to jedna z najważniejszych książek feministycznych, dających siłę rzeszom kobiet i uwrażliwiającą na problemy, które potrafią umykać publicznej percepcji. Lorde to czarna lesbijka, poetka, matka chłopca. Aktywistka pokazuje nam, że feminizm nie kończy się na problemach białych kobiet z klasy średniej. Rozważa pojęcie siostrzeństwa, zadając pytania o rasizm, klasizm i homofobię. Wzywa do walki z podziałami, zaczynając od podstaw, które mimo upływającego czasu, wciąż wydają się nie być rozpoznane. Dwadzieścia osiem lat po śmierci autorki, postulującej ich dostrzeżenie, nadal musimy walczyć o ich uznanie. Feminizm intersekcjonalny – a więc uwzględniający krzyżujące się wykluczenia – to jedyna droga do równości w złożonym współczesnym świecie. Tłumaczenie Barbara Szelewa.
Niewidzialne kobiety | Caroline Criado Perez
Jak dane tworzą świat skrojony pod mężczyzn? – pyta w podtytule książki Caroline Criado Perez. I odpowiada, bazując na setkach przykładów z całego świata (same przypisy w książce to aż 60 stron!). Praktycznie każda dziedzina życia jest przesycona męską perspektywą – od infrastruktury, usług publicznych, urządzeń elektronicznych, po system edukacji i medyczną diagnostykę. Przykładem tego może być defibrylator, który w czasie pracy wysyła impuls elektryczny dostosowany do potrzeb statystycznie przeciętnego mężczyzny, który jest jednocześnie potencjalnie śmiertelny dla kobiety. Brak odpowiednich danych i dostosowywanie kobiet do wyników badań zdobytych z myślą o mężczyznach, dzień po dniu pogłębia dysproporcję pomiędzy przedstawicielami obu płci. Tłumaczenie Anna Sak.
I LOVE DICK | Chris Kraus
Zaczepny tytuł sprawia, że niektórzy czytelnicy / czytelniczki dumnie obnoszą się z lekturą, a inni / inne nieśmiało ją chowają. Już w pierwszym zdaniu książki dowiadujemy się, że mężczyzna imieniem Dick jest kolegą męża narratorki i obiektem jej głębokiej fascynacji. Przelotne spotkanie wstrząsa kobietą i wytrąca ją z małżeńskiego spokoju. Zaczyna pisać listy do Dicka. Subwersywny charakter tej korespondencji objawia się w kwestii adresata, czy raczej adresatki – korespondencja jest bowiem tak naprawdę skierowana do samej autorki. Pisanie pozwala jej zrozumieć własne potrzeby – analizuje swoją pozycję jako kobiety, śledzi analogiczne przykłady w kulturze i otaczającym ją środowisku. Chris Kraus wychwytuje seksizm i kategoryzację – a momentami również napiętnowanie – kobiecych popędów. Tytułowy Dick (zarówno postać, jak i obiekt) przestaje być celem tych rozważań, a proces tworzenia obszernej korespondencji stopniowo nadaje podmiotowość kobiecie i jej pożądaniu.
Na ten moment książka nie doczekała się tłumaczenia na język polski.
Ministerstwo moralnej paniki | Amanda Lee Koe
Najnowsza pozycja Wydawnictwa Tajfuny jest dziełem 32-letniej pisarki pochodzącej z Singapuru. To zbiór opowiadań, dotykających kwestii miłości w najróżniejszych jej odcieniach – od potrzeby intymności, bliskości, wsparcia po mroczne zakamarki pożądania. O akceptacji – dla samej siebie i tej, której potrzebujemy od otoczenia. A w tle portret tętniącego życiem Singapuru. Tworząc zróżnicowane opowieści pełne złożonych postaci, Amanda Lee Koe pokazuje jak różne są kobiety i ich pragnienia, a także jak odmienne są przestrzenie, z których się wywodzą. Tłumaczenie Mikołaj Denderski.
Przejście | Pajtim Statovci
Jedna z najświeższych książek Wydawnictwa Pauza to opowieść o młodym / młodej Albańczyku / Albańczynce, który / która razem z przyjacielem wyrusza na niebezpieczną wyprawę – poza granice kraju, ale też poza ustalone społeczne normy. To poruszająca opowieść o tożsamości – zarówno tej narodowej, jak i klasowej czy seksualnej. O opartym na traumie i wstydzie wykorzenieniu. O wiecznym uciekaniu od prawdy o samym / samej sobie i nieumiejętności przyjęcia czyjegoś ciepła, jeśli sami ze sobą nie mamy przyjaznej relacji. Bohater / bohaterka płynnie performuje swoją płeć, nie udzielając odpowiedzi na powracające pytania o swoją identyfikację. Krzyżujące się wykluczenia tworzą ramę, okalającą dramatyczne wydarzenia, które w czytelnikach zostaną na długo po lekturze. Tłumaczenie Sebastian Musielak.
