Transformacja ustrojowa na zawsze zmieniła oblicze polskich miast. Pojawiły się w nich pstrokate billboardy, wieżowce ociekające szkłem i uliczne stragany oferujące produkty, które dotychczas były schowane za żelazną kurtyną. Wystawa w Muzeum Warszawy ukaże, jak metamorfozy te wyglądały w samej stolicy.
30 lat temu, a dokładnie 17 czerwca 1992 roku, na rogu Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej doszło do historycznego wydarzenia. O 8 rano otwarto pierwszą w Polsce restaurację McDonald’s. Na uroczystym otwarciu lokalu pojawiły się znane osobistości, w tym trener piłkarski Kazimierz Górski, pisarka Agnieszka Osiecka oraz ówczesny minister pracy i polityki socjalnej, Jacek Kuroń. Tego dnia kuchnia wydała ponad 13 tysięcy zamówień. Mieszkańcy Warszawy byli gotowi odczekać wiele godzin w kolejce, żeby przekonać się, jak smakuje Zachód. Podawano pierwsze hamburgery, nuggetsy z kurczaka czy frytki.
Wizualny miszmasz
Pojawienie się sieci McDonald’s nad Wisłą było bezprecedensowym momentem. Złote łuki górujące nad Świętokrzyską to bowiem jeden z wizualnych symboli transformacji ustrojowej. Gdy w 1989 roku upadła żelazna kurtyna, w Polsce zapanowała nowa rzeczywistość. Półki sklepowe wypełniły się niedostępnymi wcześniej produktami, a konsumpcja szalała. Na ulicach sprzedawano wszystko, co popadnie, w tym przedmioty sprowadzane z importu. W samej Warszawie jedną ze świątyń handlu był nieistniejący już Stadion Dziesięciolecia.
Lata 90. w stolicy to także okres wzmożonych niepokojów społecznych, które przeradzały się w manifestacje i protesty. W niektórych dzielnicach zapanowały bieda, narkomania i chaos. Przejście do nowego porządku nie wszystkim wyszło na dobre, czego skutki do dziś opisywane są w reportażach i filmach dokumentalnych.
Stolica widziana przez obiektyw
Niektórzy z Was mogą znać te wydarzenia z autopsji. Dla innych, młodszych, są kompletnie obce, przez co momentami aż nierzeczywiste. Obu grupom polecamy wizytę w Muzeum Warszawy znajdującym się na Rynku Starego Miasta. 20 października otwiera się tam przekrojowa wystawa Błysk, mat, kolor. Fotografia i Warszawa lat 90. Jak zapowiadają sami organizatorzy, to przekrojowa dokumentacja czasu zmian, kontrastów i przełomów.
Na ekspozycję złoży się ponad tysiąc zdjęć i filmów z miasta stojącego w obliczu transformacji ustrojowej. Pojawiają się na nich jugokioski, wspomniane uliczne stragany, ale też wesołe miasteczko pod Pałacem Kultury i Nauki oraz robotnicy opalający się na pl. Konstytucji. Migawki z Warszawy uchwycili profesjonaliści i mieszkańcy nieobyci z aparatami. Wśród tych pierwszych figurują m.in. reżyserzy Krzysztof Kieślowski i Paweł Łoziński, fotografowie Tadeusz Rolke i Chris Niedenthal oraz artyści: Zofia Kulik i Paweł Althamer.
A po wystawie chodziliśmy do restauracji. Sprawdźcie jesienną odsłonę imprezy Restaurant Week
Kiedy odwiedzić Muzeum Warszawy?
Błysk, mat, kolor. Fotografia i Warszawa lat 90. rozpocznie się 20 października i potrwa do 19 lutego 2023 roku. Bilety w cenach 12 zł (normalny) i 7 zł (ulgowy) są dostępne w kasach placówki lub na jej oficjalnej stronie internetowej. Merytorycznym uzupełnieniem wystawy może okazać się wysłuchanie podcastu przygotowanego przez Kamila Bałuka. 10-odcinkowa seria reportera i dziennikarza opowie o przeobrażeniach, jakimi przed trzema dekadami uległa Warszawa.
