„Kobieta z…”: Małgorzata Szumowska i Michał Englert prezentują film o transpłciowości

Aniela, główna bohaterka produkcji, przechodzi długą drogę do życia w zgodzie z samą sobą. Jej historię, rozciągającą się na kilkadziesiąt lat, poznamy już 5 kwietnia.

Mimo że Małgorzata Szumowska i operator Michał Englert kilkanaście lat temu podjęli decyzję o rozwodzie, rozstanie w życiu prywatnym nie przekreśliło ich dalszej współpracy. Para nadal tworzy zgrany duet twórczy, co ostatnio udowodniła wyprodukowanym w Stanach Zjednoczonych filmem Infinite Storm. Film powstał na kanwie głośnego reportażu High Places: Footprints in the Snow Lead to an Emotional Rescue Tya Gagnego. To poruszająca historia Pam Bales – ratowniczki górskiej, która podczas samotnej wędrówki na górę Mount Washington spotyka zziębniętego do szpiku kości mężczyznę. Nie wahając się długo, postanawia wydobyć go z opresji, choć nie sprzyjają temu przeszywający wiatr i niskie temperatury. W rolę kobiety wcieliła się dwukrotna zdobywczyni Oscara, Naomi Watts.

Polska w obliczu zmian

Akcja kolejnego filmu duetu rozgrywa się już nad Wisłą. Tym razem kamerę skierowali na fikcyjną postać, Anielę Wesoły (w tej roli Małgorzata Hajewska-Krzysztofik). Kobietę poznajemy jeszcze w głębokiej komunie, gdy posługiwała się męskimi personaliami. Z czasem zaczyna odkrywać swoją właściwą tożsamość płciową. Jej dochodzenie do życia w zgodzie z samą sobą rozgrywa się na tle wydarzeń z najnowszej historii. Padają wątki związane z rozkwitem Solidarności, transformacją ustrojową i dzikim kapitalizmu lat 90., wejściem Polski do Unii Europejskiej oraz masowymi emigracjami. Nie bez powodu tytuł produkcji, czyli Kobieta z…, odnosi się do kultowego Człowieka z żelaza i Człowieka z marmuru Andrzeja Wajdy. Tam również losy jednostki silnie rezonowały z historią w skali makro.

– To dla nas bardzo ważny film, efekt wielu lat pracy, niezliczonych spotkań z osobami transpłciowymi – ludźmi w różnym wieku, którzy mieszkają w Polsce od wielu lat. Zaufali nam i podzielili się z nami swoimi historiami, a dzięki ich pomocy stworzyliśmy tę opowieść o Anieli i Izie. Aniela, która przez prawie połowę swojego życia żyła jako mężczyzna w prowincjonalnym miasteczku, odbywając mozolną drogę do wolności, wydała nam się symboliczna – przekonują twórcy.

Inkluzywna obsada

Nawet przed seansem trudno nie docenić starań Szumowskiej i Englerta. Społeczności LGBTQ+ w polskim kinie wciąż brakuje dostatecznej reprezentacji. Choć Słoń, Hiacynt, Wszystkie nasze strachy albo internetowy serial Kontrola niosą wiatr zmian, wciąż pozostaje wiele do zrobienia i każdy kolejny projekt oscylujący wokół nieheteronormatywności zasługuje na uwagę.

Wybór tak – nie bójmy się używać tego słowa – modnej tematyki wciąż rodzi jednak obawy o eksploatację historii dyskryminowanych grup albo ich powierzchowne ukazanie. Zdaje się, że duet uniknął wpadnięcia w podobne pułapki. Poza wnikliwym researchem twórcy zadbali o widzialność transpłciowych osób. Z jednej strony w obsadzie pojawiają się profesjonalni aktorzy. Oprócz wspomnianej Hajewskiej-Krzysztofik to m.in. Joanna Kulig, Mateusz Więcławek, Bogumiła Bajor, Jacek Braciak i Renata Dancewicz. Z drugiej – sekundują im była posłanka Anna Grodzka, performerka Filipka Rutkowska, Edyta Baker z fundacji Trans-Fuzja albo Anu Czerwiński.

I. JORDAN zapowiadają debiutancką płytę. „To list miłosny do społeczności trans”

Kobieta z… – kiedy premiera?

Kobieta z… była przedpremierowo prezentowana na ubiegłorocznym Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Spotkała się wówczas z ciepłym przyjęciem ze strony dziennikarzy i krytyków. – Twórcy wnoszą szeroką perspektywę i empatię do historii, którą należy opowiadać w kraju, gdzie nie ustalono praw dotyczących uznawania płci – pisał Guy Lodge z Variety. David Rooney z The Hollywood Reporter docenił zaś produkcję m.in. za poruszające kreacje aktorskie. Jak zareaguje Polska? O tym przekonamy się już 5 kwietnia, kiedy NEXT FILM wprowdzi nowość do kin.