Na co do teatru? 10 spektakli, których nie wypada przegapić 🎭
27 marca cały świat po raz kolejny obchodzi Międzynarodowy Dzień Teatru. To idealna okazja do tego, żeby sprawdzić, jakie spektakle będziemy mogli zobaczyć w najbliższym czasie. Z przeglądu repertuarów wyszła nam całkiem różnorodna selekcja!
Do teatralnych wakacji zostały jeszcze trzy miesiące. Cały kwartał na nadrobienie zaległości brzmi jak propozycja, której nie sposób się oprzeć. Kusi ona tym bardziej, że reżyserzy i dramaturżki nieustannie szukają inspiracji nie tylko w klasycznych tekstach. Sięgają po nowsze książki, zaglądają do literatury najnowszej, przypominają zakurzone biogramy znanych Polaków. Sprawdźcie, co przyszło im do głowy tej wiosny!
Pierwszy weekend kwietnia stoi pod znakiem warszawskich Targów Rzeczy Ładnych. Plakaty, ceramika, rośliny, dekoracje – chyba łatwiej napisać, czego tam nie będzie!
Na co do teatru? Genialna przyjaciółka
reż. Ewelina Marciniak
na podstawie: Genialna przyjaciółka Eleny Ferrante
gdzie: Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie
premiera: 17 marca
Cykl neapolitański Eleny Ferrante, która (a może który?) konsekwentnie strzeże swojej prywatności, to jedna z najpopularniejszych serii we włoskiej literaturze w ostatnich latach. Jej pierwsza część, Genialna przyjaciółka, doczekała się już serialowej adaptacji od HBO. Teraz, być może zachęcona sukcesem telewizyjnej produkcji, po książkę sięgnęła Ewelina Marciniak. W historii więzi łączącej Raffaellę i Elenę reżyserka szuka kobiecej wrażliwości i prób emancypacji. To one pozwalały bohaterkom odnaleźć się w rzeczywistości pełnej przemian i niepokojów.
Atlas wysp odległych
reż. Marek Zákostelecký
na podstawie: Atlas wysp odległych Judith Schalansky
gdzie: Teatr Miniatura w Gdańsku
premiera: 18 marca
Na deski teatralne trafił też właśnie jeden z największych bestsellerów dziecięcego Wydawnictwa Dwie Siostry. W swojej bodaj najpopularniejszej książce Judith Schalansky przygląda się 50 wyspom położonym na pięciu oceanach. Historię każdej z nich rysuje z dużą starannością, przemycając do narracji ich niezwykłość. Szuka ciekawostek, nie pomija pozornie nieistotnych szczegółów. Czeski reżyser Marek Zákostelecký wybrał kilka z opowiadań Niemki, osadzając je w plastycznym, tonącym w feerii barw świecie. W gdańskiej Miniaturze poznamy wielorybników z Wyspy Zwodniczej, członków wyprawy Ferdynanda Magellana albo zaginioną pilotkę Amelię Earhart.
Na co do teatru? Szpital na peryferiach. Muzyka do operacji
reż. Maciej Podstawny
gdzie: Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu
premiera: 24 marca
Śmiech przez łzy – tak niektórzy mogliby podsumować zmagania z polską służbą zdrowia. I jasne, przepełnione szpitale albo braki w personelu nie są powodem do żartów. Kiedy jednak NFZ informuje nas, że następnej wizyty u lekarza doczekamy się za dekadę, trudno nie pomyśleć, że podgląda nas ukryta kamera. Próbę uchwycenia tych nieoczywistych emocji podejmuje Maciej Podstawny. Jego Szpital na peryferiach, chyba nieprzypadkowo dzielący nazwę z polsatowym serialem komediowym, ma być utrzymany w „schemacie alt-rockowego, indie-rockowego i alt-popowego koncertu”. Będzie zatem i gra na nerwach, i na instrumentach.
Woyzeck
reż. Zdenka Pszczołowska
na podstawie: Woyzeck Georga Büchner
gdzie: Teatr Nowy im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu
premiera: 25 marca
Z Wałbrzycha przenosimy się do poznańskiego Teatru Nowego im. Łomnickiego, który w tym roku świętuje 100-lecie istnienia. Zanim jednak nadejdą jego huczniejsze obchody, pora na wiosenną, równie smakowitą przystawkę. Zdenka Pszczołkowska podjęła się reinterpretacji nieukończonego dramatu Georga Büchnera. Na pierwszy rzut oka Woyzeck to klasyczna historia kryminalna. Tytułowy bohater zostaje oskarżony o zabójstwo swojej partnerki i matki dwuletniego dziecka. Od znalezienia jednomyślnego rozwiązania zagadki istotniejsze staje się jednak uchwycenie emocji towarzyszących bohaterowi. Ostracyzm rodzi napięcia, sprawiedliwość znika z pola widzenia.
Na co do teatru? Żywot i śmierć pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia
reż. Łukasz Kos
na podstawie: Żywot i śmierć pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia Ishbel Szatrawskiej
gdzie: Teatr Żeromskiego w Kielcach
premiera: 25 marca
– To ważna opowieść o próbie życia na własnych warunkach. O rozliczaniu i poskramianiu demonów, które potrafią zatruwać życie. Od antysemityzmu, przez homofobię, po niemożliwość bycia sobą i lęk przed odrzuceniem przez najbliższych – chwaliło dramat jury Odkryć Empiku 2022, nominując Ishbel Szatrawską do nagrody. Teraz, już po podbiciu półek księgarń, tekst trafia tam, gdzie jego właściwe miejsce – na deski teatru. Łukasz Kos ma przed sobą trudne zadanie. Musi właściwie sportretować tytułową postać (w tej roli Dawid Żłobiński), w której losach odzwierciedlają się burzliwe dzieje świata – złota era Hollywood, Holokaust czy zimna wojna. Trzymamy kciuki, bo jeśli to wypali, mamy murowanego kandydata na przebój wiosny.
Taśmy rodzinne
reż. Piotr Pacześniak
na podstawie: Taśmy rodzinne Macieja Marcisza
gdzie: Teatr Polski w Poznaniu
premiera: 19 kwietnia
Główny bohater spektaklu Marcin Małys, to absolwent poznańskiego Uniwersytetu Artystycznego. Chłopaka poznajemy jako świetnie zapowiadającego się artystę wizualnego. Na nowej autorskiej wystawie prezentuje pracę uruchamiającą lawinę konfliktów i niedopowiedzeń. Do video artów – tytułowych Taśm rodzinnych – przemycił bowiem osobiste wspomnienia z dzieciństwa, których wywlekanie na wierzch nie wszystkim może się spodobać. Piotr Pacześnik, podobnie jak autor literackiego pierwowzoru, Maciej Marcisz, z uwagą przygląda się temu, jak nieprzepracowana przeszłość rezonuje z teraźniejszością. Ciekawostka – muzykę do przedstawienia skomponował Kuba Karaś, połowa duetów The Dumplings i Karaś/Rogucki.
Na co do teatru? Empuzjon
reż. Robert Talarczyk
na podstawie: Empuzjon Olga Tokarczuk
gdzie: Teatr Śląski w Katowicach / Teatr Studio w Warszawie
premiera: 19 maja
Po monodramie Byk Roberta Talarczyka i Szczepana Twardocha nadszedł czas na kolejną kooperację Teatru Śląskiego i Teatru Studio. Tym razem przeniesienia się na deski teatralne doczeka się Empuzjon. Pierwsza powieść Olgi Tokarczuk po otrzymaniu przez nią literackiego Nobla przenosi czytelników do 1913 roku. Akcja książki rozgrywa się w dolnośląskim uzdrowisku Görbersdorf, dokąd przyjeżdża student Mieczysław Wojnicz. Chłopak ma nadzieję, że mikroklimat kurortu pomoże mu w pokonaniu gruźlicy. Sama choroba nie jest jednak jedynym zagrożeniem. Pisarka sprawnie zobrazowała ówczesny, przedwojenny zeitgeist oraz mizoginię przebijającą się w zmaskulinizowanym środowisku. Czas pokaże, czy adaptacja zdoła uchwycić te same wątki.
Melodramat
reż. Anna Smolar
na podstawie: Pętla Marka Hłaski
gdzie: Teatr Powszechny w Warszawie
premiera: 20 maja
– Melodramat nie będzie spektaklem o opróżnianej butelce, dramacie kaca ani o samym pijącym. Nie będzie to spektakl o romantycznym micie autodestrukcyjnego wrażliwca lub geniusza, któremu wolno zawsze i wszystko – przeczytamy w zapowiedzi sztuki. Co zamiast tego najbardziej przekonało Annę Smolar do sięgnięcia po opowiadanie Marka Hłaski? Pomijana niekiedy w analizie Pętli postać Krystyny, kobiety stojącej w cieniu głównego bohatera. Jej emocje są jednak nie mniej ważne. Jako osoba współuzależniona dźwiga podobny bagaż doświadczeń co narzeczony, Kuba. Nie może się od nich tak łatwo zdystansować i zacząć żyć po swojemu. Takie odczytanie kultowej historii w feministycznym duchu brzmi jak coś ożywczego, czemu zdecydowanie warto przyjrzeć się uważniej.
Na co do teatru? Kopernik
reż. Jakub Szydłowski
na podstawie: tekst dramatyczny Ałbeny Grabowskiej
gdzie: Opera Krakowska w Krakowie
premiera: 20 maja
Szczegółów dotyczących tej sztuki nie ma jeszcze zbyt wiele. Wiadomo, że na krześle reżyserskim zasiadł Jakub Szydłowski, który równolegle pracuje nad musicalową adaptacją Drakuli. Tekst napisała dramaturżka i neurolożka w jednym, Aldona Grabowska (Stulecie winnych). A całe zamieszanie dzieje się wokół najwybitniejszego polskiego astronoma, Mikołaja Kopernika, od którego śmierci w tym roku mija 480 lat. – Nie chcemy zdejmować go z cokołu. Ale pozwolimy mu odłożyć na chwilę astrolabium i przemówić do nas językiem, który trafia do umysłów i do serc – opowiadają twórcy, którzy poza przybliżeniem naukowej działalności XVI-wiecznego Polaka chcą sportretować jego pasję i emocje towarzyszące przełomowym odkryciom. To chyba wystarczy, żeby czekać na premierę?
McDonald’s
reż. Piotr Pacześniak
gdzie: Teatr Dramatyczny w Warszawie
premiera: czerwiec
Chwilę przed zakończeniem sezonu teatralnego wybierzemy się do królestwa shake’ów, frytek i nuggetsów. Lokal pod złotymi łukami dla Piotra Pacześniaka (tak, to jego drugi raz w tym zestawieniu!) stanowi uosobienie powiewu Zachodu, jaki trafił do Polski po transformacji ustrojowej. Coś, co dotychczas było chowane za żelazną kurtyną, stało się dostępne na wyciągnięcie ręki. Polityczno-społeczna zmiana dała wielu osobom nadzieję na lepsze jutro i nowe otwarcie. Kto skorzystał z okazji, a kto wypadł z peletonu? I czego dziś możemy nauczyć się z tamtego przewrotu? Wizyta w stołecznym Teatrze Dramatycznym z pewnością przybliży nas do odpowiedzi na te pytania.
