„Rizz” słowem roku według Oxford University Press. Co oznacza?
Wyraz do powszechnego obiegu wprowadził streamer i youtuber Kai Cenat, a upowszechnił aktor Tom Holland. Ten drugi przyznał wprost, że ma dość ograniczony rizz.
W listopadzie pisaliśmy na łamach Going. MORE o słowie roku według redakcji słownika Cambridge Dictionary. Językoznawcy stwierdzili, że pałeczkę po poprzednich laureatach – perseverance i homer – przejmą halucynacje. Termin ten nie odnosi się jednak do spostrzeżeń zmysłowych pojawiających się bez działania zewnętrznych bodźców. Opisuje za to, w jaki sposób chatboty korzystające z dużych modeli językowych zniekształcają rzeczywistość. Narzędzia mają tendencję do celowego przeinaczania faktów. Nawet po zwróceniu uwagi przez użytkownika potrafią twardo obstawać przy swoim, jakby funkcjonowały w innej czasoprzestrzeni. Zwrócenie uwagi na ten problem, a także jego właściwe nazwanie zdają się kluczowe w dobie wszechobecnej postprawdy i dezinformacji.
Od beżowej flagi do kopuły ciepła
Decyzję o nazwaniu halucynacji słowem roku podjęto po analizie statystyk. Sprawdzono bowiem, jakie frazy najczęściej wyszukiwali użytkownicy internetowej wersji słownika. Kapituła plebiscytu organizowanego przez Oxford University Press, którego rozstrzygnięcie nastąpiło wczoraj, obrała inną strategię. – Najpierw opracowaliśmy shortlistę ośmiu nominowanych wyrazów tak, aby odzwierciedlały nastrój, etos i zainteresowania z minionego roku – rekapitulowali jurorzy w informacji prasowej. Na tym etapie wskazali Swiftie, deinfluencing, beige flag (beżową flagę), rizz, heat dome (kopułę ciepła), prompt, parasocial oraz situationship. Internauci aż do 30 listopada mogli wskazać swoich faworytów. Grono ekspertów, wyłaniając ostatecznego zwycięzcę, poza własnymi opiniami wzięło pod uwagę ich typy.
Czego słuchali na Spotify Polacy w 2023 roku? Odpowiedź na to pytanie jest już jasna!
Rizz, czyli styl
Okazało się, że konkurencję w tyle zostawiło rizz, które wkrótce może zostać także Młodzieżowym Słowem Roku. Niezaznajomionym ze slangiem spieszymy z wyjaśnieniami. Wyraz powstał ze skrócenia charyzmy. Najczęściej jest definiowany jako styl, urok lub atrakcyjność albo zdolność do przyciągnięcia romantycznego / seksualnego partnera. W zależności od kontekstu jest jedną z dwóch części mowy – rzeczownikiem albo czasownikiem. Stanowi także element bardziej złożonych fraz. W rizz (winning rizz) przytrafia się mistrzom podrywu, którzy zmieniają dziewczyny jak rękawiczki. Skontrastowanym z nim L rizz (losing rizz) cechują się single-pechowcy. Unspoken rizz to z kolei sytuacja idealna, w której mężczyzna nie musi nawet się odzywać. Do matrymonialnego powodzenia wystarczy tylko jego spojrzenie, szarmancki uśmiech czy elementarna gestykulacja.
Słownik damsko-męski
Termin do powszechnego obiegu wprowadził Kai Cenat. Popularny streamer i vloger dzielił się na Twitchu wskazówkami, jak mieć w sobie dużo rizzu. Jako że jemu samemu najwyraźniej nie brakuje tego przymiotu, fraza poniosła się po TikToku z prędkością światła. Szczególnie chętnie korzystają z niej przedstawiciele pokolenia Z i Alfa, najwyraźniej szukający w slangu nowych form opowiadania o rolach płciowych i relacjach damsko-męskich. Na tej samej stronie w ich słownikach będą figurować gigachad, samce alfa albo sigma.
Drugim niepisanym patronem rizzu po Cenacie okazał się Tom Holland. Aktor znany z Diabła wcielonego, serii filmów o Spider-Manie i W samym sercu morza użył tego wyrażenia w rozmowie z serwisem BuzzFeed. Stwierdził wówczas, że jego styl i powab są całkiem umiarkowane. Musiał dlatego przebyć długą drogę, żeby zdobyć przychylność swojej obecnej partnerki, Zendayi. Rizzolutny chłopak!
