Najlepszy prezent na dzień dziecka? Nie taki, jak myślisz… [OPINIA]
Zabawki? Książki? Narzędzia? Chyba psychologiczne. Oto lista niematerialnych prezentów, które przydadzą się dziecku… oraz każdemu innemu – i to na całe życie.
Wiadomo, na Dzień Dziecka trzeba kupić/dostać prezent. Te najczęściej przybierają postać zabawki, gadżetu, czasem jakiegoś wyjścia albo doświadczenia. Zabawki są zajebiste (sam mam jeszcze w domu elektrycznego pluszaka Pikachu, którego dostałem w wieku 6 lat), a wspólne wyjście nawet lepsze. Ale tym razem nie o takich podarunkach. Czy prezenty mogą być… psychologiczne?
Nie wiesz, gdzie wyjść z bombelkiem na Dzień Dziecka? Pomożemy [Dzieckomiasto]
Najlepszy prezent na dzień dziecka jest inny niż myślisz
Tak, mogą. A my bardzo ich potrzebujemy, szczególnie gdy jesteśmy dziećmi. Niestety rodzice rzadko wyposażają nas w tak piękny podarunek, jak umiejętność stawiania granic czy konstruktywne wyrażanie złości. Zamiast nich, wiele z nas wchodzi w dorosłość z bagażem traum przerzucanym przez kolejne pokolenia naszych rodzin. Tekst ten piszę więc nie tylko dla rodziców (pozdrawiam siebie, nie będącego i nie planującego być rodzicem), ale i wszystkich innych osób.
Swoją drogą, sądzę, że trening psychologiczny powinien być obowiązkowy dla wszystkich, którzy zostają rodzicami…
Ktoś powie, że łatwo mędrkować, jak super świadomie wychować dziecko, gdy samemu nie jest się rodzicem. Owszem, ale to argument typu sam zrób lepiej albo się nie odzywaj (czyli argument z dupy). Nie mam dzieci, ale przecież dzieckiem byłem, za to w dorosłości spędziłem setki godzin w gabinecie terapeutycznym, by krytycznie spojrzeć na własne dzieciństwo i zdać sobie sprawę, co moi rodzice zrobili dobrze, a co nie. Fair enough? Jeśli tak, to zapraszam do mojej listy niematerialnych prezentów, które przydadzą się dziecku… oraz każdemu innemu.
Oczywiście to duże uproszczenie, by nazywać „prezentami” często niełatwe do ogarnięcia umiejętności społeczne, emocje i inne psychologiczne tematy. No ale wiecie, tylko tak mogę zwabić tu nieświadomych rodziców szukających szybciuchem prezentu na dzień dziecka XD
Najbardziej relaksujące miejsce na wyjście z dzieckiem ever
Popełnianie błędów
System szkolny i kultura premiują unikanie błędów za wszelką cenę. Koncepcja to szalona, bo wpadki są nieodłączną częścią nauki, kreatywności, jak i odkrywania świata i siebie. Niestety przekaz, który dzieci najczęściej dostają w domu od rodziców jest zgoła inny: nie popełniaj moich błędów. Jest to słuszne tylko do pewnego stopnia. Rodzice owszem, słusznie chcą chronić przed popełnieniem błędu, z tym że tempo zmian w świecie zewnętrznym sprawia, że wyzwania i pułapki, które towarzyszyły rodzicom, dla ich dzieci nierzadko są mrzonką. Przykład: jedną z mantr często powtarzanych przez rodziców jest to, by nie ufać ludziom. PRL oraz dzikie najntisy były czasem, gdzie rzeczywiście należało mieć oczy dookoła głowy, czy ktoś przypadkiem nie chce nas oskubać (moim rodzicom np. dwa razy skradziono samochód, gdy byłem mały). Gdy należało uważać, co i komu się mówi. Współczesność wygląda jednak zupełnie inaczej. Otwartość na ludzi często różniących się od nas pod wieloma względami, a także umiejętność współpracy i zaufania obcym osobom, to moim zdaniem kluczowe cechy w naszych czasach. To, czego obawiają się rodzice, może czasem okazać się najlepszym, co spotka ich dzieci.
Edukacja seksualna
Niestety nie miałem edukacji z prawdziwego zdarzenia i wiem, że tak naprawdę mało kto ma. Nie mówię tylko o wyjaśnieniu, skąd się biorą dzieci, lecz raczej podjęcie tematu seksu w kontekście emocji, cielesności oraz relacji (nie tylko z innymi, ale przede wszystkim samym sobą). Cytując mój własny tekst w Going. MORE:
Ilu rodziców w kraju, gdzie nagość i seksualność jest tak wielkim tabu, jest w stanie porozmawiać z dzieckiem o seksie? Brawo dla tych, którzy próbują, ale jestem przekonany, że to mniejszość.
O (braku) edukacji seksualnej, pierwszej masturbacji i erotyce w TV z perspektywy najntisowego dziecka
Dlatego właśnie dobrze przeprowadzona edukacja seksualna jest najlepszym, co jako rodzic możesz sprawić dziecku.
Możliwość samostanowienia
Ten prezent dotyczy raczej nastolatków i młodych dorosłych niż kilkuletnich bombelków, które niewiele są w stanie zrobić bez rodziców. W największym skrócie, chodzi po prostu o to, by pozwolić dziecku być sobą. Nie narzucać mu swoich poglądów na świat jako jedynych słusznych. Dać mu wyrażać siebie w taki sposób, jaki chce. Nie oceniać jego wyglądu, ubioru, jeśli się nam nie podobają. Zaakceptować, że dziecko może być po prostu inne, niż sobie to wyobrażamy... I jak najszybciej wyrzucić do śmieci obraz idealnego dziecka, jeśli ten powstał wcześniej naszej głowie.
Pozwolenie na złość
Złość to chyba najmocniej tłumiona i nieakceptowana społecznie emocja. A zarazem, niezwykle przydatna. To ona pokazuje nam własne granice, gdy ktoś próbuje je przekraczać. Jest najlepszym miernikiem tego, że coś nam się nie podoba. Niestety, wielu rodziców próbuje wykastrować to narzędzie u swoich dzieci. Najbardziej oczywiście dziewczynkom, którym patriarchalne wzorce dają ban na wyrażanie gniewu… Ale nie tylko im. Złość jest powszechnie nieakceptowana, bo kojarzy się z buntem, brakiem szacunku dla autorytetu i niebezpieczeństwem. Dziecko, które się złości, dostaje często w szkole łatkę niegrzecznego. A prawda jest taka, że jej wyrażanie jest równie potrzebne, jak dawanie ujścia smutkowi czy radości. Drugim aspektem tego zjawiska jest fakt, że sami rodzice również często miewają problem z otwartym wyrażaniem złości wobec swojego dziecka. Wciąż pokutuje przeświadczenie, że rodzic zawsze powinien być opanowany i spokojny. A to po prostu iluzja, niemożliwa do zrealizowania. Nagromadzenie złości tak czy siak niczym szambo wybije z tej czy innej strony (np. poprzez bierną agresję rodzica). Wyrażanie złości przez rodziców jest wobec tego równie potrzebne jak to dzieci. Oczywiście złości nie należy mylić z agresją. Niemniej, chcę, żeby to wybrzmiało – można wprost przekazać drugiej osobie, nawet dziecku, że jest się wkurzonym i go przy tym nie uszkodzić.
Zgadasz się, że te umiejętności psychologiczne to najlepszy prezent na Dzień Dziecka? A może masz jakieś inne propozycje?
Prezenty wyglądają znajomo? A może wam zabrakło jakichś innych w dzieciństwie? Pewnie tak. Jak wspomniałem, nie ma rodziców idealnych. Smutna refleksja jest taka, że jeśli nikt nie podarował nam tych prezentów w dzieciństwie, to raczej nie dostaniemy ich i w tym roku. Niemniej, z poziomu dorosłego jesteśmy w stanie sami dać sobie to, czego nie byli w stanie zapewnić nam rodzice. Spróbujmy sami dla siebie symbolicznie stać się idealnymi rodzicami – nie tylko na Dzień Dziecka.
